Elk jaar op 7 augustus wordt de in bezit name en plundering van Oudewater door de Spanjaarden in 1575 herdacht. Elk jaar, tot op heden!  Meer dan de helft van de bevolking werd toen vermoord uit wraak dat de belegering van de stad zo lang had geduurd, drie weken om precies te zijn. Niets in de stad werd gespaard.

Dat is precies wat het beeld ‘Het Paard’ van Ingrid Mol uit 2011 aan ons vertelt. Zo wreed en afschuwelijk dat buurtbewoners al twee keer met succes het beeld weg hebben gekregen. Het roept zoveel weerstand op. Nu staat het verstopt achter een hoefijzervormige buxushaag. Het ‘schaamgroen’ onttrekt het bijna geheel aan het zicht. Goed zoeken dus aan de lijnbaan in Oudewater.

Al heel wat beelden van Ingrid Mol weten de afschuw van omwonende op te wekken. Zo werden recent de beelden ‘Johan van Oldenbarnevelt en de Leeuw’ uit 2010 verplaatst. Haar stripverhaalachtige enscenering en het spelen met verschillende tijdslagen, wekt blijkbaar woede op.

Bij ‘Het Paard’ valt op de tegenstelling tussen de kwetsbaarheid van het keramiekenpaard en de letterlijk staalharde onvernietigbare motor. Je zou denken dat de motor dwars door het paard rijdt maar eigenlijk is dit niet zo. Het paard is op de motor geplaatst en het geheel ligt op de rug. Een paard op zijn rug is zeer zeldzaam. Het paard moet zich erg zeker voelen voor het dat doet. Draai het beeld om en het paard heeft motorkracht in plaats van 1 pk. Zelf vind ik de verwarring die het beeld oproept juist erg mooi. Je bent niet snel uitgekeken. Hopelijk blijft het beeld zichtbaar in de openbare ruimte. Maar haast is misschien geboden, wie zal het zeggen.

Wij Nederlanders zijn beroemd om ons gevecht tegen het water. Wat wij kunnen, kan niemand. Maar er is een heel klein plekje waar wij ook geen raad mee weten en dus laten we het maar zo.

In 1942 volbrachten we ons huzarenstukje, de drooglegging van Flevoland. Met toeristen rijden we de afsluitdijk over en bezoeken we Urk en Schokland. Was dit allemaal water vroeger, vragen ze dan met verbazing. Ja, dat hebben wij voor elkaar gekregen: weg met het water, omarming van het land. Maar er is een klein Asterix en Obelix stukje in Nederland waar wij het water niet weten te verdringen. Laat dat nou net in die polder zijn en wel bij de Rotterdamse Bocht. Een klein natuurgebiedje van vier hectare groot. In dat mooie stukje bos is een kleine vijver. En wat we ook doen, het is niet droog te leggen. Kwelwater uit het Ijsselmeer blijft omhoog komen en vormt de kwelvijver.

Idyllisch met al zijn muggen kennen alle inwoners van Flevoland dit stukje land. In de volksmond heet het ’t Geheime Bosje’. Kinderen vonden het eng en meden dit spookbosje. Maar juist in de puberleeftijd ontdekte je deze geheime plek om er heimelijk de eerste kussen uit te delen. En God strafte je voor je onkuisheid door je te overladen met muggenbeten.

Het bosje is prachtig met groeiende zwarte elzen, iepen, schietwilgen en zomereiken. Daarin kwetteren de roodborstjes, buizerds en grote bonte spechten. Eerlijk, eigenlijk is het hier een klein paradijsje in dit vlakke land.

Vind je moderne architectuur niks, lees dan toch even verder. Bewondering of afschuw drink je namelijk lekker weg in het restaurant van ontwerper Piet Hein Eek in Eindhoven. In zijn oude fabriekshal waar vroeger de keramische werkplaats van het Philips RK-complex gevestigd was, zit nu zijn werkplaats, winkel, museum, hotel, architectenbureau en vooral dus dat geweldige restaurant.  De hele wijk heet Strijp R. Op dit Philips industrieterrein in Eindhoven werden na de oorlog vooral beeldbuizen gemaakt. Nu is Strijp R een living space van zo’n 600 zeer diverse woningen. Beroemde architecten als Iggie Dekkers, Piet Hein Eek,  Francien Houben, Van Mierloo, buro DiederenDirrix hebben samen een betoverende woon-, werkwijk gemaakt.

Oud en nieuw verbazen je elke keer weer. De oude portiersloge, het pompgebouw, de loopbrug, het verhoogde treinperron (Philips had zijn eigen treinverbinding), de buizen en leidingenbrug zijn gebleven en prachtig verbouwd. Veel oude baksteen en eerlijk metselwerk. Let op de verwijzing naar de huizen van Mies de Rohe, de vele hoeken die versterkt worden door de schoorstenen. Mij deed het erg denken aan de tuindorpen van Dudok in bijvoorbeeld Hilversum.

Dit derde industrieterrein van Philips wat leeg stond sinds de jaren 90-tig, is anno 2020 een speeltuin voor je ogen. Probeer er eens onbevangen doorheen te lopen. Daarna dat biertje en oer Hollandse bitterballetje. Mooi uurtje architectuurtje.

Nog even terug naar Strijp R in Eindhoven. De bijzondere woonwijk op dit oude industrieterrein van Philips. Aan de rand daarvan, grenzend aan het landgoed De Wielewaal, staan aan de Elburglaan diverse wondertjes van gebouwde huizen. En probeer nu eens niet gelijk te schreeuwen dat je ze mooi of lelijk vindt. Observeer ze eens in alle rust en bewonder de durf van de mensen die er wonen. Zij hebben dit laten bouwen. Zij hebben betaald, jij kijkt gratis!

We pikken er gewoon eentje uit. Het is Huis Atlas en draagt het universum op de schouders van het dak, de ronde boogvormige dakrand. Leg er maar een wereldbol op. Huis Atlas stamt uit 2015 en is ontworpen door de architecten Job Floris en Sandor Naus, samen buro Monadnock  uit 2006. Rare naam? Gewoon Chicago 1889 gebouw Monadnock zoeken met google. Je snapt ook gelijk waar de inspiratie van de twee mannen ligt: eerlijke baksteen, geen modernistische invloeden, mysterieuze gebouwen want het exterieur verraadt niet hoe het interieur er uitziet. Huis Atlas heeft daardoor binnen verspringende hoogtes in de vloeren en dat zorgt voor speelse gebruiksruimtes. Een vierkant trappenhuis leidt tot aan het dakterras. Dat trappenhuis verraadt binnen dat het bijna een toren lijkt te zijn. Iets dat we buiten al opmerkten.

Het huis staat 45 graden gedraaid en lijkt zich daardoor los te verhouden tot de straat. De ramen op de hoeken zorgen voor diagonale zichtlijnen in het huis. De rand van het landgoed De Wielewaal is elke verdieping in al zijn natuurlijkheid te bewonderen. Oog voor detail: elke baksteen lijkt met slagroom gevoegd. Dit huis is een verjaardagstaart, de kers moet iemand er nog even op leggen. Proef eerst even voor je oordeelt.